Chùa Thanh Mai toạ lạc trên núi Thanh Mai, hay núi Tam Ban, xã Hoàng Hoa Thám, thành phố Chí Linh, tỉnh Hải Dương. Chùa tựa lưng vào núi, nhìn về hướng nam, phía trước là núi Báo Vọng, nơi có mộ Hàn lâm học sĩ Nguyễn Phi Khanh, thân phụ anh hùng dân tộc Nguyễn Trãi. Nằm giữa rừng phong, khung cảnh yên tĩnh, trong lành. Đường từ chân núi lên chùa chạy qua rừng, dưới những bóng cây cổ thụ râm mát. Từ độ cao hơn 200 mét nhìn xuống, mái chùa cong nét cổ, núi giăng hàng phía xa, làng mạc trong thung lũng, cảnh sắc gần xa như tranh vẽ.
Người đăng: Chùa Việt vào Thứ Ba, 10 tháng 3, 2020
Chùa được xây dựng từ thời Trần. Thiền sư Pháp Loa (1284-1330), người nối nghiệp Phật hoàng Trần Nhân Tông, đã mở mang chùa thành chốn tổ của của thiền phái Trúc Lâm vào thời kỳ rất hưng thịnh của Phật giáo Việt Nam.
Chùa có kiến trúc hình chữ Đinh, với 7 gian tiền đường, 3 gian hậu cung, theo phong cách kiến trúc thời Trần. Kết cấu khung chùa bằng gỗ lim, trên mái đắp nổi bốn chữ “Thanh Mai thiền tự”. Chùa Thanh Mai có nhiều tháp cổ: Viên Thông Bảo Tháp, xây dựng năm 1334; tháp Phổ Quang xây dựng năm 1702; tháp Linh Quang xây dựng năm 1703 cùng 5 ngôi tháp khác. Chùa còn lưu giữ được 6 tấm bia thời Trần và Lê, trong đó Thanh Mai Viên Thông tháp bi được công nhận là bảo vật quốc gia. Bia được khắc dựng năm 1362, nói về thân thế và sự nghiệp của thiền sư Pháp Loa. Bia cũng cho thấy hoạt động của thiền phái Trúc Lâm và tình hình tôn giáo xã hội của thời kỳ ấy.