CHÙA ĐÀ QUẬN

Chùa Đà Quận tên chữ là Viên Minh Tự tọa lạc ở làng Đà Quận, xã Hưng Đạo, huyện Hoà An, tỉnh Cao Bằng. Chùa thờ Phật bà Quan Âm. Đây là một trong ba ngôi chùa cổ nhất Cao Bằng. Tương truyền chùa được xây dựng từ thời Lý trên một gò đất có biểu tượng con rồng, có phong cảnh đẹp nổi tiếng trong vùng thời bấy giờ. Trải qua năm tháng và những biến cố trong lịch sử, năm 2008, chùa được Nhà nước xếp hạng di tích lịch sử văn hóa cấp tỉnh. 

Chùa Đà Quận, còn gọi là chùa Viên Minh, được khởi dựng từ thời vua Lý Anh Tông (1138 – 1175), là nơi thờ Phật, thờ Đà Quận công Mạc Ngọc Liễn, một danh tướng của nhà Mạc và đền Quan triều thờ danh tướng Dương Tự Minh, người có công dẹp trừ giặc, giữ gìn bình an vùng biên viễn Cao Bằng, bảo vệ lãnh thổ quốc gia Đại Việt, thế kỷ 12. 

Hiện trong khuôn viên của chùa còn lưu giữ đôi chuông cổ, một chuông đặt ở chùa Viên Minh, một chuông đặt ở đền Quan Triều đã được Thủ tướng Chính phủ công nhận là Bảo vật quốc gia năm 2016. Đối diện chùa Đà Quận là đền Quan Triều thờ tướng Dương Tự Minh là một vị tướng có tài. Ông đã có những đóng góp to lớn trong việc đánh đuổi giặc ngoại xâm, bảo vệ vững chắc vùng biên cương phía Bắc của nước Đại Việt. 

Chuông chùa Viên Minh là loại chuông lớn, cao 160cm (thân cao 132cm, quai cao 28cm), đường kính rộng 95cm (miệng). Về trang trí họa tiết hoa văn, phần thân tạo thành ba lớp đường viền cân xứng từ trên xuống, ba lớp đường viền tròn chạy quanh thân chuông; những đường viền này giao tiếp nhau, ở chính điểm giao tiếp được trang trí các núm chuông, các núm chuông này được bố cục gồm 6 núm bao quanh thân chuông, đúc nhô cao để gõ tạo sự ngân vang; phần diềm xung quanh núm chuông trang trí hình cánh sen, biểu tượng của sự trường tồn của nhà Phật. Phần quai chuông được trang trí họa tiết biểu tượng con rồng quấn quanh tạo thành 4 chân trụ rất chắc để treo chuông, đây chính là 4 chân của con rồng.

Chuông đền Quan Triều, về cơ bản giống chiếc chuông ở chùa Viên Minh, nhưng về kích thước to hơn. Chuông cao 178cm (thân cao 142cm, quai cao 36cm), đường kính 106cm (miệng). Nhân dân địa phương thường gọi quả chuông này là chuông đực (chuông chùa Viên Minh là chuông cái). Về họa tiết hoa văn, trang trí các đường viền ngang, dọc chạy xung quanh thân chuông và được tiếp nối bởi các đường giao nhau là các núm chuông. Trang trí con rồng ở phần quai cũng giống với họa tiết hoa văn con rồng ở chuông chùa Viên Minh. Hiện chiếc chuông này một chân của con rồng ở phần quai đã bị mất.

Hàng năm, vào ngày 9 tháng giêng chùa mở hội, nhân dân khắp nơi về trẩy hội với nhiều trò chơi dân gian được tổ chức như: cờ tướng, bịt mắt đập bóng, tung còn, cờ người… 

Lễ hội chùa Đà Quận là một trong những lễ hội có quy mô lớn trong mùa lễ hội đầu xuân hằng năm. Đây là một nét đẹp văn hóa trong đời sống tâm linh, thể hiện truyền thống hướng về cội nguồn, giữ gìn và phát huy bản sắc văn hóa của dân tộc ta.

Tin Cùng Chuyên Mục